HvB Brussel: vrijstelling retributie bij aanvraag humanitaire regularisatie (9bis) mogelijk in het kader van rechtsbijstand
Volgens een arrest van het Hof van Beroep Brussel op 9 juni 2022 kan een bureau voor juridische bijstand vrijstelling verlenen voor de betaling van de retributie (artikel 1/1 Verblijfswet) voor een humanitaire regularisatie-aanvraag (artikel 9bis Verblijfswet), in het kader van rechtsbijstand op basis van artikel 664 Gerechtelijk Wetboek.
Het Hof van Beroep van Brussel vernietigde een beslissing van het bureau juridische bijstand (BJB) van de Franstalige rechtbank van eerste aanleg in Brussel in haar arrest nr. 2022/AR/209 van 9 juni 2022. De zaak ging over een vrouw die de vrijstelling bekomen had bij het BJB. Ze had dit document bij haar regularisatie-aanvraag gevoegd ter vervanging van het betalingsbewijs van de retributie. De Dienst Vreemdelingenzaken had vervolgens haar aanvraag onontvankelijk verklaard omdat DVZ vond dat de verzoekster niet kon vrijgesteld worden van retributie in het kader van rechtsbijstand. De DVZ beargumenteerde dat de 9bis-aanvraag een louter administratieve procedure is.
Verzoekster diende een beroep in bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen. Tegelijk diende de Belgische Staat een derdenverzet in bij het bureau voor juridische bijstand, dat zijn beslissing hervormde. Zo werd de vrijstelling van retributie in het kader van rechtsbijstand alsnog geweigerd aan de betrokkene. Zij tekende daarop beroep aan tegen de weigeringsbeslissing bij het Hof van Beroep van Brussel.
Het Hof van Beroep stelde dat artikelen 664 en volgende van het Gerechtelijk Wetboek expliciet het toepassingsgebied van de rechtsbijstand openstellen voor buitengerechtelijke en administratieve procedures. Een verzoeker die voldoet aan de andere voorwaarden voor rechtsbijstand, kan dus beroep doen op een vrijstelling van retributie. Vanzelfsprekend moet de persoon voldoen aan de bestaansmiddelenvoorwaarde voor rechtsbijstand.