RvV: tijdelijke bescherming voor huwelijkspartner Oekraïner vereist geen aanwezigheid Oekraïner in België en geen bijkomende bewijzen relatie

De huwelijkspartner van een Oekraïense onderdaan krijgt tijdelijke bescherming, voor zover beiden vóór 24 februari 2022 in Oekraïne verbleven en de huwelijkspartner sinds deze datum ontheemd is geraakt als gevolg van de Russische inval (artikel 2 Uitvoeringsbesluit 2022/382). Het is hiervoor niet nodig dat de Oekraïner ook in België is. Bovendien volstaat het om de huwelijksband aan te tonen. Bijkomende bewijzen van de relatie zijn niet vereist. Dit bevestigt de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) in een arrest van 24 januari 2023.

In deze zaak is de verzoeker van Kameroense nationaliteit. De man is sinds 2019 getrouwd met een Oekraïense vrouw en had een tijdelijk verblijfsrecht in Oekraïne tot 1 augustus 2022. Hij ontvluchtte Oekraïne door de oorlog. Zijn vrouw bleef in Oekraïne omdat zij als verpleegster een essentieel beroep uitoefent. De man vroeg tijdelijke bescherming bij de DVZ. Om zijn hoedanigheid van huwelijkspartner van een Oekraïense onderdaan aan te tonen, legde hij foto’s voor van de identiteitskaart van zijn vrouw en van hun huwelijksakte. De DVZ weigerde de tijdelijke bescherming aan de man. De motivatie hiervoor was, enerzijds, dat de man geen bijkomende documenten voorlegde die de relatie aantonen en, anderzijds, dat het onmogelijk was voor de DVZ om na te gaan of de vrouw in België was.

De Raad vernietigde deze weigeringsbeslissing. Noch het Uitvoeringsbesluit, noch de Richtlijn tijdelijke bescherming vereist dat de echtgenoot van een Oekraïense onderdaan bijkomende bewijzen voorlegt van het bestaan van de relatie. Het aantonen van de huwelijksband volstaat. Ook de aanwezigheid van de Oekraïense onderdaan op het grondgebied van de liststaat is niet vereist.

De Europese Commissie gaf in een FAQ ook al aan dat een derdelander met Oekraïense echtgeno(o)t(e) recht heeft op tijdelijke bescherming, ongeacht of deze laatste in of buiten de EU verblijft. De enige voorwaarden zijn dat beiden verbleven in Oekraïne vóór 24 februari 2022 en dat de derdelander ontheemd raakte op of na deze datum.

• RvV 24 januari 2023, nr. 283 740
• Uitvoeringsbesluit (EU) 2022/382 van de Raad van 4 maart 2022 tot vaststelling van het bestaan van een massale toestroom van ontheemden uit Oekraïne in de zin van artikel 5 van Richtlijn 2001/55/EG, en tot invoering van tijdelijke bescherming naar aanleiding daarvan
• Richtlijn 2001/55/EG van de Raad van 20 juli 2001 betreffende minimumnormen voor het verlenen van tijdelijke bescherming in geval van massale toestroom van ontheemden en maatregelen ter bevordering van een evenwicht tussen de inspanning van de lidstaten voor de opvang en het dragen van de consequenties van de opvang van deze personen
• Frequently asked questions received on the interpretation of the Temporary Protection Directive and Council Implementing Decision 2022-382_en.pdf (europa.eu)
• Nieuwsbericht Oekraïne: verblijfsmogelijkheden en rechtspositie in België