Controle op schijnwettelijke samenwoning

Bij ernstig vermoeden van schijnwettelijke samenwoning kan de ambtenaar van de burgerlijke stand de melding in het Rijksregister van de wettelijke samenwoning met maximum 2 maanden uitstellen. Die termijn gaat in op de dag van het ontvangstbewijs. De ambtenaar moet je onmiddellijk op de hoogte brengen van zijn gemotiveerde beslissing tot uitstel. Dat gebeurt best met een aangetekend schrijven of door rechtstreekse overhandiging tegen ontvangstbewijs (omzendbrief over strijd tegen schijnhuwelijken en schijnwettelijke samenwoningen van 6 september 2013). 

Het parket kan de termijn nog eens verlengen met maximum 3 maanden. In dat geval brengt het parket de ambtenaar van de burgerlijke stand op de hoogte, die dan de partijen verwittigt. Dat gebeurt best met een aangetekend schrijven of door rechtstreekse overhandiging tegen ontvangstbewijs (omzendbrief over strijd tegen schijnhuwelijken en schijnwettelijke samenwoningen van 6 september 2013).

In totaal kan de melding dus maximum 5 maanden uitgesteld worden. Als de ambtenaar geen enkele beslissing genomen heeft binnen de termijn van maximum 2 maanden, eventueel verlengd met 3 maanden, moet hij onmiddellijk melding maken van de verklaring van wettelijke samenwoning in het Rijksregister.

De ambtenaar moet je onmiddellijk op de hoogte brengen van zijn gemotiveerde weigeringsbeslissing. De kennisgeving gebeurt met een aangetekend schrijven of door rechtstreekse overhandiging tegen ontvangstbewijs, en moet je beroepsmogelijkheden vermelden (omzendbrief over strijd tegen schijnhuwelijken en schijnwettelijke samenwoningen van 6 september 2013). Terzelfdertijd stuurt de ambtenaar een kopie van zijn weigeringsbeslissing naar het parket en Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ).     

Je kan binnen de maand na de kennisgeving van de weigeringsbeslissing beroep aantekenen bij de familierechtbank, zetelend zoals in kort geding.

Een procedure 'zoals in kort geding' betekent dat de pleegvormen van het kort geding gebruikt worden, terwijl het toch om een procedure ten gronde gaat. Er wordt dus geen voorlopig oordeel uitgesproken, maar wel degelijk een vonnis ten gronde. Partijen moeten ook geen hoogdringendheid aantonen. 

Tegen een negatieve beslissing van de familierechtbank kan je beroep aantekenen bij het hof van beroep. Bij een positieve beslissing zal de rechtbank de ambtenaar van de burgerlijke stand bevelen melding te maken van de wettelijke samenwoning in het Rijksregister.   

• Het uitstel van de melding van de verklaring van wettelijke samenwoning in het Rijksregister omwille van een ernstig vermoeden
  • dat het gaat om een schijnwettelijke samenwoning, of
  • dat de wettelijke samenwoning zonder vrije toestemming aangegaan wordt, of
  • dat de toestemming onder geweld of bedreiging gegeven wordt.
• De weigering van de melding van de verklaring van wettelijke samenwoning in het Rijksregister, omwille van een ernstig vermoeden
  • dat het gaat om een schijnwettelijke samenwoning, of
  • dat de wettelijke samenwoning zonder vrije toestemming aangegaan wordt, of
  • dat de toestemming onder geweld of bedreiging gegeven wordt.

De gegevens worden gewist in de volgende gevallen: 

• 5 jaar na de datum waarop de ambtenaar van de burgerlijke stand je in kennis stelde van zijn weigeringsbeslissing om melding te maken van de verklaring van wettelijke samenwoning in het Rijksregister
• onmiddellijk na de de melding van de verklaring van wettelijke samenwoning in het Rijksregister

Verblijft één van de partners illegaal in België zonder registratie in het Rijksregister? Dan zal de ambtenaar die partner eerst inschrijven in het wachtregister van de gemeente. Je zal pas geschrapt worden uit het wachtregister na dezelfde periode en volgens dezelfde modaliteiten zoals hierboven vermeld. Alleen je naam, voornaam, geslacht, geboorteplaats en -datum blijven vermeld in het wachtregister.