Wie is verplicht tot inburgering in Brussel?

Enkel een 'nieuwkomer' is verplicht tot inburgering, als hij aan de volgende cumulatieve voorwaarden voldoet:

• hij is een vreemdeling (niet-EU+ nationaliteit);
• hij is bij het ontstaan van de verplichting minstens 18 jaar en minder dan 65 jaar oud;
• hij is voor het eerst ingeschreven in het vreemdelingenregister van één van de 19 Brusselse gemeente met een verblijfstitel van meer dan drie maanden (met name een elektronische verblijfskaart of attest van immatriculatie) na 1 juni 2022;
• hij behoort niet tot een vrijgestelde categorie;
• hij verblijft minder dan drie jaar wettig in België.

Uit de omzendbrief van mei 2022 volgt een heel ruime omschrijving van het begrip "wettig verblijf":

• periodes met een verblijfstitel van meer dan 3 maanden (elektronische vreemdelingenkaart, attest van immatriculatie, bijlage 15 met aangekruisd vakje 1, 2, 4 of 8);
• periodes van verblijf met inschrijving in het wachtregister (d.i. verzoekers om internationale bescherming tijdens de procedure om internationale bescherming);
• periodes van verblijf zonder inschrijving in het rijksregister (d.i. onder bijlage 35 gedurende een schorsende beroepsprocedure bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen).

Periodes van kort verblijf worden niet in aanmerking genomen. Als er onderbrekingen zijn in deze periodes, dan wordt gekeken naar de optelsom van de periodes van wettig verblijf.

Sommige mensen behoren tot de hierboven vermelde groepen, maar worden toch vrijgesteld van de verplichting op grond van hun verblijfsstatuut:

• onderdanen van een EU+ lidstaat;
• de volgende familieleden van een EU+ onderdaan: de echtgeno(o)t(e) en gelijkgestelde partner, de (klein)kinderen en de (groot)ouders, en die van hun echtgeno(o)t(e);
• dezelfde familieleden van een Belg die gebruik heeft gemaakt van zijn recht op vrij verkeer;
• arbeids- en studiemigranten;
• langdurige ingezetenen met tweede verblijf in België op basis van overige bestaansmiddelen die hun status hebben bekomen in Duitsland, Estland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Nederland, Oostenrijk, Tsjechië, Portugal en Roemenië;
• vreemdelingen met een tijdelijk verblijfsdoel;
• personen met tijdelijke bescherming. De omzendbrief aan de Brusselse gemeenten voorziet een vrijstelling voor ontheemden uit Oekraïne met de status van tijdelijke bescherming. Dit is echter nog niet wettelijk verankerd.

De nieuwkomer kan ook een vrijstelling vragen om andere redenen, namelijk:

• hij heeft reeds een inburgeringsattest behaald;
• hij was vrijgesteld van inburgering in het taalgebied waar hij voordien was ingeschreven;
• hij heeft een diploma of getuigschrift van het basis- secundair of hoger onderwijs behaald in een door de Vlaamse Gemeenschap, de Franse Gemeenschap of de Duitstalige Gemeenschap gefinancierde, georganiseerde of gesubsidieerde onderwijsinstelling;
• omwille van een ziekte of handicap is het blijvend onmogelijk om een inburgeringstraject te volgen.

De vrijstelling die niet volgt uit het rijksregister moet bij de gemeente worden aangevraagd. Deze beslist of de vrijstelling wordt toegekend.