Nieuwe publicaties over verwerking naam naar buitenlands recht
In het kort
Zowel de Vaste Commissie van de Burgerlijke Stand (VCBS) als Burgerzaken Vlaanderen brachten recent een publicatie uit over de manier waarop namen zoals die in het buitenland zijn vastgesteld, optimaal in België kunnen worden geregistreerd. Deze publicaties komen tegemoet aan de problemen die ambtenaren ondervinden wanneer ze in de praktijk de algemene regel uit artikel 37 Wetboek Internationaal Privaatrecht (WIPR) toepassen die zegt dat iemands naam wordt bepaald volgens het nationale recht van de persoon.
De praktische toepassing van artikel 37 WIPR is niet evident. Het buitenlands recht heeft soms immers een totaal ander concept van naam dat moeilijk overeenstemt met de inrichting van onze registers. Soms is er niet alleen een achternaam maar ook een vadersnaam (bv. Oekraïne), is er sprake van een heuse naamsketen (bv. Irak) of is er zelfs helemaal géén achternaam (zoals in een aantal Zuid-Oost Aziatische landen)
Algemene principes
Zowel het advies van de Vaste Commissie als de praktische leidraad van Burgerzaken Vlaanderen hanteren de volgende algemene principes als leidraad voor de toepassing van buitenlands naamrecht:
- Overeenkomstig art. 37 WIPR moet men in eerste instantie naar het buitenlands naamrecht kijken. Het uiteindelijke streefdoel is dan ook om de naam zo veel als mogelijk in overeenstemming daarmee om te zetten naar de Belgische registers/akten burgerlijke stand.
- De ambtenaar van de burgerlijke stand moet zoeken naar pragmatische en coherente oplossingen.
- De ambtenaar van de burgerlijke stand moet streven naar gelijkvormigheid in de DABS en het Rijksregister.
Filipijnse middle name
De VCBS publiceerde in haar advies VCBS/01/2025 de manier waarop een middle name het best verwerkt kan worden in Belgische akten van de burgerlijke stand. Eén van de mogelijke oorzaken van moeilijkheden is namelijk dat de Belgische registers enkel een veld ‘familienaam’ en een veld ‘voornamen’ voorzien. Wat dan met landen, zoals de Filipijnen, waar ook de middle name integraal deel uitmaakt van iemands naam? De eerste vraag moet zijn wat het statuut is van die middle name overeenkomstig het nationale recht. Maar dat biedt niet altijd duidelijkheid. De pragmatische oplossing die tegelijkertijd ook het meest recht doet aan de situatie is dan om de middle name op te nemen bij de voornaam, als laatste deel ervan.
Het advies van de VCBS is te raadplegen op het platform JustFamNat (online platform van de FOD Justitie over familierecht, burgerlijke stand en nationaliteit). Dit platform is alleen toegankelijk voor ambtenaren burgerlijke stand met een account en login. Voor meer info kan je ook terecht bij juridesk@integratie-inburgering.be
Leidraad Burgerzaken Vlaanderen
Meer algemeen is de nota die Burgerzaken Vlaanderen op 8 december 2024 publiceerde. Het is een uitgebreide leidraad waarin zo goed als alle situaties onder de loep worden genomen, mét een aanwijzing tot oplossing. De insteek is concreet: zowel specifieke landeninformatie komt aan bod als de meest verschillende thematische issues : vadersnaam, namenreeksen, ontbrekende namen of voornamen, verschillende schrijfwijze in verschillende documenten, …
De praktische leidraad Burgerzaken Vlaanderen is te consulteren op het ledenportaal van Burgerzaken Vlaanderen. Kan je het document niet raadplegen? Voor meer info kan je terecht bij juridesk@integratie-inburgering.be.
Meer info
- ADVIES VCBS / 01 / 2025, Filipijnse middle name – verwerking in de akten van de burgerlijke stand (alleen toegankelijk voor ambtenaren burgerlijke stand met een account en login). Meer info? Vraag juridesk@integratie-inburgering.be
- Leidraad Burgerzaken Vlaanderen: Naam naar buitenlands recht - registratie DABS Burgerzaken Vlaanderen vzw(alleen toegankelijk voor leden van Burgerzaken Vlaanderen met een account en login. Meer info? Vraag juridesk@integratie-inburgering.be
- Akte Burgerlijke Stand of paspoort volgen? (Infofiche zoals gehanteerd in de vorming IPR voor gemeenteambtenaren georganiseerd door Burgerzaken Vlaanderen i.s.m. AgII en Centrale autoriteit Burgerlijke Stand van de FOD Justitie)