Bijkomende bevoegdheden voor Frontex- medewerkers op Belgisch grondgebied
In het kort
Leden van het Permanent korps van het Europees Grens- en Kustwacht Agentschap (Frontex-medewerkers), die op vraag of met akkoord van de Belgische overheden officiële opdrachten in België uitoefenen, krijgen aanvullende bevoegdheden. Zij kunnen met maximaal 100 tegelijkertijd worden ingezet op het grondgebied. Ze worden met Belgische politieambtenaren gelijkgesteld maar staan wel altijd onder gezag van de nationale autoriteiten. Zo gelden voor hen ook de toepassings- en controleregels die voor Belgische politieambtenaren gelden. De wet van 16-5-2024 maakt dit mogelijk en trad in werking op 20-6-2024.
De Frontex-medewerkers die zullen worden ingezet in België krijgen politionele bevoegdheden, mits ze de nodige opleiding hebben genoten. Ze zullen nooit méér bevoegdheden krijgen dan de Belgische politie zelf. De Frontex-medewerkers zullen onder meer worden ingezet bij de grenscontrole, grenstoezicht en grensbewaking en bij de terugkeer van derdelanders met een bevel om het grondgebied te verlaten (BGV).
Ze mogen bij de uitoefening van hun taken dwang gebruiken. Daarnaast kan hen worden toegestaan dat ze, na voldoende opgeleid te zijn in hun land van herkomst, wapens dragen en gebruiken. De Frontex-medewerkers kunnen de wapens alleen onder het toezicht van een Belgische politieambtenaar gebruiken. Het begeleiden van derdelanders met een BGV bij hun terugkeer gebeurt evenwel altijd ongewapend.
Als dat noodzakelijk is, kunnen Frontex-medewerkers overgaan tot vrijheidsbeneming. Daarnaast hebben ze toegang tot bepaalde nationale, Europese en internationale databanken.
Voor de Frontex-medewerkers beperkt de gerechtelijke bevoegdheid zich tot de aanhouding van geseinde personen en is de bestuurlijke bevoegdheid breder.In het kader van het grenstoezicht en -beheer is die bestuurlijke bevoegdheid bijna gelijkgesteld met die van de Belgische politie, al staan de Frontex-medewerkers daarbij altijd onder het toezicht van een Belgische politieambtenaar.
Al deze bevoegdheden oefenen ze uit in overeenstemming met de wet op het Politieambt. Bovendien moet elk gebruik van geweld gemeld te worden in een proces-verbaal.
Frontex medewerkers die actief zullen zijn in België vallen voor de uitoefening van hun taken onder dezelfde toepassings-en controleregels als Belgische politieambtenaren. Ze werken onder gezag van de bevoegde nationale autoriteiten en van de Belgische politieambtenaar die de operationele coördinatie en leiding heeft.