Humanitair visum
In het kort
Op deze pagina wordt enkel de Belgische praktijk inzake humanitaire visa voor familieleden van personen met een verblijfsrecht in België behandeld. De andere types humanitaire visa in België, met name hervestiging, ‘ad hoc’ reddingsoperaties van vluchtelingen en humanitaire visa kort verblijf om medische en prangende redenen, staan uitgelegd in dit overzicht van Myria (PDF).
Wat is een humanitair visum?
Een humanitair visum is een uitzonderingsprocedure. De juridische grondslag is artikel 9 en artikel 13 van de Verblijfswet. Deze bepalingen voorzien geen definitie of criteria voor de toekenning van het humanitair visum. DVZ heeft een brede beoordelingsmarge en beoordeelt elke aanvraag op individuele basis. Een humanitair visum is geen recht, maar een gunst.
Wat is van belang bij de beoordeling?
In de praktijk zien we dat DVZ voornamelijk rekening houdt met:
- de kwetsbaarheid, de behoeftigheid, de humanitaire en/of geïsoleerde situatie van de familieleden en de eventuele beschermingsrisico’s in het land van herkomst en/of in het land van verblijf
- de bijzondere banden met personen in België, voornamelijk familieleden (affectieve en/of financiële afhankelijkheid).
Daarnaast kan ook het bewijs van voldoende bestaansmiddelen van het familielid in België een rol spelen. Dit verkleint de kans dat de aanvrager aanspraak moet maken op de sociale bijstand.
Ondanks de brede beoordelingsmarge moet DVZ in haar beslissingen een aantal principes respecteren. Het gaat onder andere om:
- de beginselen van behoorlijk bestuur (o.a. motiveringsplicht, zorgvuldigheidsplicht, redelijkheidsbeginsel en rechtzekerheidsbeginsel
- de individuele beoordelingsplicht
de grondrechten, zoals het recht op eerbiediging van het privé- en familieleven, het verbod van foltering en onmenselijke of vernederende behandelingen en het principe van het hoger belang van het kind.
Welke situatie komen in aanmerking voor een humanitair visum?
Als echtgeno(o)t(e) heb je enkel recht op gezinshereniging wanneer jouw religieus of gewoonterechtelijk huwelijk ook als officieel huwelijk geldt in het land waar het werd afgesloten. Dit kan nagegaan worden aan de hand van de wetgeving van dit land of specifieke landeninformatie. De regels van familiaal internationaal privaatrecht (IPR) bepalen het toepasselijke recht.
Als jouw religieus of gewoonterechtelijk huwelijk niet als officieel huwelijk geldt, dan kan enkel een humanitair visum worden afgeleverd. DVZ erkent in dat geval een ‘feitelijke relatie’. De relatie kan dan aangetoond worden aan de hand van concrete feitelijke bewijzen of bijvoorbeeld het bestaan van gemeenschappelijke kinderen.
Opmerkingen:
- Als je de echtgeno(o)t(e) bent van een erkend vluchteling of subsidiair beschermde wiens huwelijk niet geldt als officieel huwelijk, dan stellen we in de praktijk een soepelere procedure vast. Je kan de aanvraag dan toch indienen als een aanvraag voor een visum gezinshereniging (artikel 10 Verblijfwet). Je moet geen administratieve bijdrage betalen. Het bureau gezinshereniging van de DVZ behandelt je aanvraag. Bij een positieve beslissing wordt er een humanitair visum afgeleverd in plaats van een visum gezinshereniging. Op het visum staat de visumcode B17 in plaats van de visumcode B11. Dit heeft gevolgen voor de verlenging van je verblijfsrecht na aankomst in België.
- Deze situatie is verschillend van de situatie waarbij het huwelijk wel als officieel huwelijk geldt, maar DVZ de akte zelf niet kan erkennen. In dat geval is gezinshereniging wel mogelijk wanneer ‘andere geldige bewijzen’ worden voorgelegd. Dit doet zich bijvoorbeeld voor wanneer de legalisatie ontbreekt of het land van herkomst niet over een functionerende administratie beschikt. Dit wordt bevestigd in rechtspraak van de RvV.
Als je geen enkel bewijs kan voorleggen van je reeds bestaande huwelijksband is een aanvraag voor een visum gezinshereniging in de praktijk niet mogelijk. Er kan dan enkel een humanitair visum worden gevraagd.
De slaagkansen zijn in dit geval veel onzekerder. DVZ zal slechts uitzonderlijk een humanitair visum toekennen op basis van een bewezen feitelijke relatie. Hierbij vormt het bestaan van gemeenschappelijke kinderen vaak een cruciaal element. Indien jouw partner internationale bescherming geniet, zullen ook de relevante verklaringen tijdens het persoonlijk onderhoud met het CGVS in de asielprocedure belangrijk zijn.
De slaagkansen zijn nog onzekerder als er helemaal geen huwelijk is (bijvoorbeeld enkel een verloving) of als er geen gemeenschappelijke kinderen zijn. Het bewijs van de duurzame relatie en het bijzondere humanitaire karakter van de aanvraag spelen hier een cruciale rol. Hierover is weinig tot geen praktijkervaring.
Verder zijn er ook situaties waarbij het niet mogelijk was om een huwelijk af te sluiten. Denk maar aan situaties waarbij de familie in het herkomstland het koppel verboden heeft te huwen of LGBTIQ+-koppels die in hun land van herkomst niet konden huwen of geen partnerschap konden afsluiten. Hierbij is het van belang om deze onmogelijkheid aan te tonen aan de hand van de lokale wetgeving of praktijk.
Als je de partner bent van een persoon met internationale bescherming, dan kan het feit dat geaardheid een grond voor vervolging was een belangrijke factor zijn. Ook het feit dat het gezinsleven enkel werd stopgezet door de gedwongen vlucht en dat het gezinsleven niet verdergezet kan worden in het herkomstland is van belang. Er wordt best verwezen naar de relevante verklaringen in het asieldossier.
Minderjarige broers en zussen (waarbij de ouders van de niet-begeleide minderjarige tegelijkertijd gezinshereniging vragen)
Als je niet-begeleide minderjarige (NBM) broer of zus alleen naar België is gekomen en het statuut van vluchteling of subsidiaire bescherming heeft verkregen, dan hebben jouw ouders een recht op gezinshereniging.
Als broer of zus ben jij zelf uitgesloten van het recht op gezinshereniging. Wel kan je een aanvraag voor een humanitair visum indienen samen met de aanvraag tot gezinshereniging van je ouders.
Deze aanvraag heeft veel kans op slagen. Je hoeft in principe geen andere humanitaire elementen aan te tonen. Er kan immers niet verwacht worden dat jij als minderjarige alleen zou achterblijven zonder je ouders, die wel een recht op gezinshereniging hebben.
Opmerking:
- Het is aangewezen om bijkomende humanitaire elementen aan te tonen wanneer je een minderjarige half- of stiefbroer of -zus bent van een NBM met internationale bescherming en het niet jouw biologische ouder is die tegelijkertijd gezinshereniging of een humanitair visum aanvraagt. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer jouw biologische ouder overleden is en de zorg over jou wordt opgenomen door diens nieuwe partner, die nu mee wil komen.
Meerderjarige broers en zussen (waarbij de ouders van de niet-begeleide minderjarige tegelijkertijd gezinshereniging vragen)
Ook als jongvolwassen meerderjarige broer of zus die dreigt alleen achter te blijven, kan je een aanvraag doen voor een humanitair visum. De bewijslast ligt hier wel hoger. Ook hierbij is het belangrijk dat je jouw aanvraag gelijktijdig indient met de aanvraag gezinshereniging van je ouder(s) en je eventuele minderjarige broers en zussen.
Je zal uitvoerig moeten aantonen dat je ondanks je meerderjarigheid nog steeds ten laste bent van je ouders en deel uitmaakt van je oorspronkelijke kerngezin. Je toont aan dat je anders helemaal alleen en geïsoleerd achterblijft. Het gaat hier om een feitenkwestie, dus voor elk geval zullen de nodige bewijsdocumenten verschillend zijn.
Je kan bijvoorbeeld beschrijven en aantonen dat:
je nog bij jouw ouders (en minderjarige broers en zusjes) woont.
je niet getrouwd bent, dat je nog studeert en dat je geen eigen inkomsten hebt waardoor je nog ten laste bent van je ouders.
Het dossier is nog sterker in de volgende gevallen:
Je bent behoeftig op medisch vlak. Dit kan jouw afhankelijkheid van de rest van het kerngezin versterken.
Je kan bepaalde beschermingsrisico’s of een humanitaire en precaire situatie in het land van verblijf inroepen. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden. Je kan aantonen dat je een gegronde vrees hebt voor vervolging of een reëel risico loopt op ernstige schade waardoor je theoretisch in aanmerking zou kunnen komen voor internationale bescherming.
Er kan bij al deze elementen ook verwezen worden naar de relevante verklaringen in het asieldossier van jouw niet-begeleide minderjarige broer of zus in België.
Minderjarige broers en zussen van een niet-begeleide minderjarige met internationale bescherming waarbij de ouders niet meekomen, de zorg niet meer kunnen opnemen of overleden zijn
Indien je ouders niet meekomen naar België in het kader van een gezinshereniging is het meestal moeilijk om met een humanitair visum je niet-begeleide minderjarige broer of zus met internationale bescherming te vervoegen. De kans op slagen is in dit geval veel lager.
We kunnen hierbij twee situaties onderscheiden:
Wanneer jouw ouders overleden of vermist zijn, moet je dit kunnen aantonen. Het is niet evident om in deze situatie een humanitair visum te verkrijgen. Meestal is er geen of weinig sprake van duidelijke afhankelijkheidsbanden met jouw (jonge) broer of zus in België.
Toch kan de aanvraag voor een humanitair visum in zeer specifieke gevallen slagen. Dit is het geval, wanneer je kan aantonen dat je situatie uiterst precair is en je je in een situatie van verhoogde kwetsbaarheid of behoeftigheid bevindt.
Indien mogelijk kan je ook bepaalde beschermingsrisico’s of een humanitaire en precaire situatie in het herkomstland of het land van verblijf inroepen. Dit zal vaak het geval zijn wanneer jouw broer of zus erkend werd als vluchteling of subsidiaire bescherming geniet in België. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden. Je kan aantonen dat je een gegronde vrees hebt voor vervolging of een reëel risico loopt op ernstige schade waardoor je theoretisch in aanmerking zou kunnen komen voor internationale bescherming.
Wanneer je ouder(s) nog leven zal het bijzonder moeilijk zijn om een humanitair visum te verkrijgen, tenzij je op een zeer overtuigende manier met een sterk dossier kan aantonen dat zij de zorg over jou helemaal niet meer kunnen opnemen en dat je veiligheidssituatie uiterst precair is. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen als je als minderjarige broer of zus helemaal alleen gestrand bent in een land op weg naar Europa tijdens de vlucht.
Er kan bij al deze elementen ook verwezen worden naar de relevante verklaringen in het asieldossier van jouw broer of zus in België.
Gezinshereniging met een derdelander is voorbehouden aan minderjarige kinderen.
Enkel meerderjarige kinderen met een handicap kunnen onder bepaalde voorwaarden gebruik maken van het recht op gezinshereniging.
Is dit niet het geval dan heb je als meerderjarige dochter of zoon van een derdelands ouder geen recht op gezinshereniging.
Wel kan je een humanitair visum aanvragen. Je humanitair visum heeft kans op slagen als je aantoont dat je ondanks je meerderjarigheid nog steeds deel uitmaakt van je oorspronkelijke kerngezin en dat je anders helemaal alleen en geïsoleerd achterblijft. Het gaat hier om een feitenkwestie. Voor elk geval zullen de nodige bewijsdocumenten verschillend zijn. Je kan bijvoorbeeld beschrijven en aantonen dat:
je niet getrouwd bent, dat je nog studeert en dat je geen eigen inkomsten hebt waardoor je ten laste bent van je ouders.
dat je steeds hebt samengewoond met jouw ouders (en eventuele minderjarige broertjes en zusjes).
het hechte gezinsleven enkel werd onderbroken door de gedwongen vlucht van je ouders, indien zij internationale bescherming hebben verkregen.
Het dossier is nog sterker in de volgende gevallen:
Je hebt minderjarige broers en zussen die op hetzelfde ogenblik een aanvraag gezinshereniging indienen. Je maakt dan deel uit van een gezinscel waarbij een aantal gezinsleden een recht hebben op gezinshereniging.
Je bent behoeftig op medisch vlak. Dit kan jouw afhankelijkheid van de rest van het kerngezin versterken.
Je kan aantonen dat jouw ouder over voldoende bestaansmiddelen (en eventueel huisvesting) beschikt in België om je als meerderjarig kind ten laste te nemen.
Eventueel kan je ook bepaalde beschermingsrisico’s of een humanitaire en precaire situatie in het herkomstland of het land van verblijf inroepen. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden. Je kan aantonen dat je een gegronde vrees hebt voor vervolging of een reëel risico loopt op ernstige schade waardoor je theoretisch in aanmerking zou kunnen komen voor internationale bescherming.
Er kan ook verwezen worden naar de relevante verklaringen in het asieldossier van jouw ouder in België.
Als ouder heb je geen recht op gezinshereniging met je meerderjarig derdelands of meerderjarig Belgisch kind. Je kan wel een aanvraag voor een humanitair visum indienen. Over het algemeen maakt dit enkel kans wanneer je een uitzonderlijke kwetsbaarheid kan aantonen. Het gaat hier om een feitenkwestie, dus voor elk geval zullen de nodige bewijsdocumenten verschillend zijn.
Een hoge leeftijd, medische problemen en een geïsoleerde situatie door het wegvallen van familieleden kunnen een belangrijke rol spelen. Er kan ook een “nieuwe” situatie van afhankelijkheid ontstaan doordat jouw echtgeno(o)t(e) bijvoorbeeld recent overleden is. Als dit het geval is, kan je ook beschrijven en aantonen dat je steeds hebt samengewoond met jouw kind(eren).
Het dossier is sterker in de volgende gevallen:
- Je kan aantonen dat je kind over voldoende bestaansmiddelen (en eventueel huisvesting) beschikt in België om je als ouder ten laste te nemen.
- Jouw kind internationale bescherming geniet en je kan argumenteren dat het hechte gezinsleven enkel werd onderbroken door de gedwongen vlucht van je kinderen. In combinatie met een gevaarlijke humanitaire context kunnen deze elementen van kwetsbaarheid extra doorwegen. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden. Je kan aantonen dat je een gegronde vrees hebt voor vervolging of een reëel risico loopt op ernstige schade waardoor je theoretisch in aanmerking zou kunnen komen voor internationale bescherming.
Er kan ook verwezen worden naar de relevante verklaringen in het asieldossier van jouw kind in België.
Wanneer je geen juridische band hebt met je ouder/voogd, is er geen recht op gezinshereniging. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer je als kind enkel feitelijk deel uitmaakt van het gezin. Denk maar aan situaties waarbij kinderen de facto worden opgenomen in het gezin van een zus, tante, nonkel of ander familielid na het overlijden van de ouders.
Hetzelfde geldt voor een buitenlandse voogdij of adoptie. Deze komen enkel in aanmerking voor gezinshereniging indien de buitenlandse voogdij bekrachtigd wordt door een Belgische rechtbank of indien de buitenlandse adoptie erkend wordt door de Federale Centrale Autoriteit (FCA) inzake adoptie.
In het geval van een feitelijke adoptie of een niet-erkende buitenlandse voogdij of adoptie-akte kan een humanitair visum enkel kans op slagen hebben mits een sterk dossier. DVZ past een hoge bewijslast toe. Je zal uitvoerig moeten aantonen dat er sterke affectieve en/of financiële banden bestaan tussen jou en je ‘(feitelijke) adoptieouder of voogd’.
Met feitelijke bewijzen toon je aan dat je steeds deel hebt uitgemaakt van het gezin. Je bewijst dat je anders helemaal alleen en geïsoleerd achterblijft, omdat er geen andere gezinsleden de zorg voor jou kunnen opnemen. Indien van toepassing voeg je ook de buitenlandse akte of rechterlijke beslissing van de voogdij/adoptie/specifieke buitenlandse rechtsfiguur toe.
Het dossier is sterker in de volgende gevallen:
Je kan aantonen dat je (feitelijke) adoptieouder of voogd over voldoende bestaansmiddelen beschikt in België om jou volledig ten laste te nemen.
Je (feitelijke) adoptieouder of voogd, ‘broer’ of ‘zus’ genieten subsidiaire bescherming in België en je kan bepaalde beschermingsrisico’s of een humanitaire en precaire situatie in het herkomstland of het land van verblijf inroepen. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden. Je kan aantonen dat je een gegronde vrees hebt voor vervolging of een reëel risico loopt op ernstige schade waardoor je theoretisch in aanmerking zou kunnen komen voor internationale bescherming.
Er kan bij al deze elementen ook verwezen worden naar de relevante verklaringen in het asieldossier van jouw (feitelijke) adoptieouder of voogd, ‘broer’ of ‘zus’ in België.
We benadrukken nogmaals dat elke familiale en humanitaire situatie in het land van herkomst of verblijf verschillend is. Ook specifieke situaties die niet vermeld worden in bovenstaande voorbeelden kunnen kans maken.
Je doet daarom best beroep op een advocaat of gespecialiseerde hulpverlener om de slaagkansen in te schatten en het individuele dossier op te stellen
Zo kunnen in specifieke situaties met duidelijke banden met België (bijvoorbeeld als ouder of grootouder van een derdelander of Belg), in samenhang met voldoende eigen middelen van de aanvrager om in België nooit ten laste te zullen vallen van de sociale bijstand, voldoende zijn voor een humanitair visum.
In uitzonderlijke gevallen is het ook aan te raden om bij een aanvraag voor een visum gezinshereniging in tweede orde een humanitair visum te vragen.
Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer gezinsleden in principe wel in aanmerking komen voor gezinshereniging, maar er niet aan alle voorwaarden voor gezinshereniging voldaan is. Dit kan voorkomen wanneer je wel bestaansmiddelen kan voorleggen, maar deze niet voldoende stabiel, toereikend of regelmatig zijn of wanneer de leeftijdsvoorwaarden niet vervuld zijn. Het is in zo’n geval belangrijk om al in de aanvraag voor gezinshereniging de humanitaire en prangende situatie voldoende aan te tonen.
Welke documenten heb je nodig voor een humanitair visum?
bewijs van betaling van de administratieve bijdrage indien je meerderjarig bent (lees hier meer over de vrijstellingen en procedure)
ondertekend visumaanvraagformulier + twee conforme pasfoto’s
geldig reisdocument (nationaal paspoort of vluchtelingenpaspoort). Bij gebrek hieraan moet je jouw identiteit aantonen aan de hand van andere bewijzen en moet je beschrijven waarom je geen geldig reisdocument kan verkrijgen. Indien die verklaring aanvaard wordt, kunnen de Belgische autoriteiten je een laissez-passer afleveren bij toekenning van het humanitaire visum
bewijs familiebanden: geboorteakte, huwelijksakte, adoptieakte, vervangend vonnis, andere geldige bewijzen, …
medisch attest, opgemaakt door een arts aangewezen door de Belgische ambassade.
uittreksel uit het strafregister indien je meerderjarig bent
celibaatsattest voor kinderen op huwbare leeftijd
indien je minderjarig bent en jouw andere ouder niet meekomt: ouderlijke toestemming, overlijdensakte andere ouder of vonnis exclusief hoederecht referentiepersoon.
bewijs van jouw affectieve afhankelijkheidsbanden met de referentiepersoon: hecht gezinsleven, nog steeds deel uitmaken van het kerngezin (niet gehuwd), bewijs samenwoonst in het verleden, regelmatige telefonisch contact, eventueel foto’s, …
bewijs van jouw financiële afhankelijkheidsbanden met de referentiepersoon: geldoverdrachten (rekeninguittreksels overschrijvingen, betalingsbewijzen geldtransferbedrijven, enz.), bewijs dat je niet beschikt over eigen middelen (geen inkomsten), of eigendommen, dat je schoolgaand bent of dat je niet gehuwd bent, …
Deze financiële en affectieve afhankelijkheidsbanden kunnen versterkt worden door:
- Bewijs kwetsbaarheid en/of behoeftigheid: jonge leeftijd, hoge leeftijd, medische problemen (medisch attest), onvoldoende huisvesting, onvoldoende inkomsten, geen toegang tot werk, medische zorgen en/of onderwijs. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden aan de hand van officiële akten van de burgerlijke stand of rechtbank, attesten van administraties, verklaringen op eer, enzovoort. Deze kunnen aangevuld worden met rapporten van internationale of lokale organisaties over de algemene situatie in het herkomstland of land van verblijf.
- Bewijs geïsoleerde situatie: overlijdensakte familieleden, attest van gezinssamenstelling, bewijs ongehuwde staat, bewijs dat andere familieleden de zorg niet kunnen opnemen, bijvoorbeeld omdat zij het land reeds hebben verlaten (We denken hierbij aan kopieën van verblijfskaarten van familieleden in andere EU-landen of derde landen).
- Bewijs beschermingsrisico’s en humanitaire of precaire situatie in jouw herkomstland/land van verblijf. Dit zal vaak het geval zijn wanneer de referentiepersoon erkend werd als vluchteling of subsidiaire bescherming geniet in België. De individuele situatie moet zo concreet en gedetailleerd mogelijk beschreven en aangetoond worden. Dit kan aan de hand van rapporten over de algemene veiligheidssituatie in het herkomstland of land van verblijf en/of aan de hand van bewijzen van de individuele situatie. Je kan aantonen dat je een gegronde vrees hebt voor vervolging of een reëel risico loopt op ernstige schade waardoor je theoretisch in aanmerking zou kunnen komen voor internationale bescherming.
- Indien je familie bent van een persoon met een internationale beschermingsstatus kan je ook verwijzen naar de relevante verklaringen in het asieldossier: verklaringen over het gezin afgelegd op de Dienst Vreemdelingenzaken, notities van het persoonlijk onderhoud bij het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen over familiebanden of beschermingsrisico’s van de familieleden, enz. Controleer steeds of deze verklaringen overeenstemmen met de informatie toegevoegd in de aanvraag voor het humanitair visum. Anders voeg je best een plausibele verklaring toe.
kopie verblijfsdocument referentiepersoon in België
bewijs internationale beschermingsstatus + asieldossier (inclusief notities persoonlijk onderhoud) indien relevant en van toepassing
bewijs voldoende, stabiele en regelmatige bestaansmiddelen indien voorhanden (bijv. arbeidscontract en loonfiches)
eventueel standaardattest ziekenfonds dat ook in het kader van gezinshereniging wordt toegevoegd)
eventueel een geregistreerd huurcontract of een notariële eigendomsakte
eventueel bewijs integratie-inspanningen in België
eventueel attest van gezinssamenstelling
De voorgelegde documenten moeten vertaald worden naar één van de drie landstalen of het Engels. Buitenlandse aktes van de burgerlijke stand en rechterlijke beslissingen dienen in principe gelegaliseerd of geapostilleerd te worden.
Hoe verloopt de procedure humanitair visum?
Als je meerderjarig bent, moet je bij je aanvraag voor een humanitair visum onder meer een betalingsbewijs van de administratieve bijdrage voorleggen.
Als je geen betalingsbewijs voorlegt, dan verklaart de ambassade of DVZ je aanvraag onontvankelijk. Je krijgt dan een bijlage 42. Dit is een beslissing van niet-ontvankelijkheid.
Als je een betalingsbewijs voorlegt waaruit blijkt dat je een gedeelte van de bijdrage betaald hebt, dan krijg je een bijlage 43. Je krijgt dan 30 dagen (te rekenen vanaf de dag na de kennisgeving van de beslissing) om het resterende bedrag te storten én om het bewijs daarvan voor te leggen.
De diplomatieke post stuurt een kopie van de bijlage 42 en 43 naar DVZ. Tegen de bijlage 42 en 43 kan je een niet-schorsend beroep indienen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.
Je vraagt een humanitair visum aan bij de bevoegde Belgische diplomatieke post in je herkomstland. Dat kan een ambassade of een consulaat zijn.
Een humanitaire visumaanvraag indienen bij een andere Belgische diplomatieke post kan momenteel enkel in de volgende situaties:
Als je een verblijfsrecht hebt in het land waar je de aanvraag wenst in te dienen (geen kort verblijf).
Bij ‘gemengde aanvragen’, met name wanneer andere leden van je gezin toelating hebben om een aanvraag gezinshereniging in te dienen bij een andere diplomatieke post én jouw aanvraag humanitair visum gelijktijdig wordt ingediend met deze aanvragen voor een visum gezinshereniging. (Dit is bijvoorbeeld het geval voor gezinsleden van begunstigden van internationale bescherming.)
- In ‘zeer uitzonderlijke gevallen’ indien je aangeeft dat de aanvraag niet bij de bevoegde diplomatieke post kan ingediend worden (individuele beoordeling). De post kan bij twijfel het advies vragen van DVZ.
De meeste diplomatieke posten werken voor de administratieve afhandeling van visumaanvragen samen met een externe visumpartner. In de meeste gevallen is dit TLS Contact of VFS Global. Het is aan te raden om de website van de diplomatieke post en de externe visumpartner te raadplegen. Daar vind je alle informatie over het online invullen van de visumformulieren en het boeken van een afspraak voor de indiening van de aanvraag.
De diplomatieke post stuurt je aanvraag door naar DVZ.
Indien het gaat om 'gemengde aanvragen' waarbij een aanvraag voor een humanitair visum samen wordt ingediend met een aanvraag voor een visum gezinshereniging van andere gezinsleden binnen je gezin, worden de dossiers samen behandeld door het bureau gezinshereniging.
Dit gebeurt op voorwaarde dat:
- de aanvragers daadwerkelijk een gezin vormen. Dit wil zeggen samenwonen en verwant zijn in de eerste graad. (Dit is bijvoorbeeld het geval voor broers of zussen (al dan niet minderjarig) van een niet-begeleide minderjarige met internationale bescherming waarbij de ouders tegelijkertijd gezinshereniging vragen.)
- de aanvragen voor een visum gelijktijdig worden ingediend
- de gezinsleden gelijktijdig naar België reizen
Is niet aan deze voorwaarden voldaan dan wordt het dossier behandeld door het bureau lang verblijf.
Er is geen maximale termijn voorzien voor de behandeling van een humanitair visum.
De termijnen kunnen sterk variëren. Gemengde dossiers volgen de behandelingstermijn van de aanvraag voor een visum gezinshereniging wat maximaal 9 maanden is.
In geval van bijzonder prangende situaties met ernstige beschermingsrisico’s op korte termijn kan je een prioritaire behandeling vragen. Je voegt dan best ook bewijzen toe van het risico op imminente schade. Dit wordt niet vaak toegekend.
DVZ weigert je aanvraag
DVZ neemt een negatieve beslissing die overgemaakt wordt aan de Belgische diplomatieke post. Zij betekenen de beslissing aan de aanvrager. De meeste posten doen ook hiervoor beroep op een externe visumpartner.
Je kan tegen de beslissing tot weigering een beroep instellen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.
DVZ kent het humanitair visum toe
Bij een positieve beslissing - een machtiging tot verblijf - krijg je een visum D voor een lang verblijf in België.
Na je aankomst in België moet je je binnen de 8 werkdagen laten inschrijven bij de gemeente waar je verblijft.
Je legt bij de gemeente je humanitair visum met visumcode B17 in je paspoort voor en krijgt een een bijlage 15. De bijlage 15 dekt voorlopig je verblijf in België in afwachting van de woonstcontrole. Na een positieve woonstcontrole schrijft de gemeente je in in het vreemdelingenregister en krijg je een elektronische vreemdelingenkaart A.
Veelgestelde vragen
Het vinden van huisvesting is de verantwoordelijkheid van de betrokkene zelf. Het OCMW kan wel helpen, bijv. door de huurwaarborg te betalen.
Er is recht maatschappelijke dienstverlening vanaf de afgifte van de bijlage 15.
Opgelet! Als het hebben van voldoende bestaansmiddelen een voorwaarde is om je verblijfsrecht in België te behouden en je geniet OCMW-steun tijdens je verblijfsprocedure, dan is het mogelijk dat je verblijfsrecht geweigerd of beëindigd wordt.
Zowel in Vlaanderen als Brussel is er een inburgeringsplicht. Er is geen vrijstelling voorzien voor mensen die met een humanitair visum naar België zijn gekomen. In Vlaanderen zullen de mensen een wervingsbrief ontvangen van het Agentschap Integratie en Inburgering. In Brussel is het de stad/gemeente zelf die de betrokkene gaat informeren over zijn plicht tot inburgering.