RvV: Intern vluchtalternatief naar Kinshasa geen redelijke verwachting voor ernstig zieke asielzoeker van Rwandese origine

In het kort

Rekening houdend met de individuele omstandigheden van verzoeker, met name zijn medische en psychologische toestand, alsook zijn Hutu-origine en afkomst uit Goma (DRC) is de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) van oordeel dat Kinshasa in dit geval niet kan worden aangeduid als een intern vluchtalternatief waar verzoeker toegang heeft tot binnenlandse bescherming. Van verzoeker kan redelijkerwijs niet verwacht worden dat hij zich hervestigt in Kinshasa. Dat stelt de RvV in arrest 299.323 van 21-12-2023.

Beoordeling binnenlands beschermingsalternatief: rekening houden met algemene veiligheidssituatie & persoonlijke omstandigheden 

Verzoeker, afkomstig uit Goma, Noord-Kivu, kreeg in het kader van zijn vrees voor vervolging de vluchtelingenstatus. Na een verblijf van circa 15 jaar werd de status opgeheven in toepassing van artikel 55/3 van de Vreemdelingenwet. Bij een nieuwe asielaanvraag besliste het CGVS dat verzoeker op basis van strafrechtelijke feiten werd uitgesloten van subsidiaire bescherming en bovendien niet in aanmerking kwam voor het vluchtelingenstatus aangezien er een intern vestigingsalternatief voorhanden zou zijn. 

Bij het onderzoek naar het bestaan van een intern vestigingsalternatief, herinnert de Raad eraan dat het aan de asielinstanties toekomt om te onderzoeken of er:

  • Een deel van het land van herkomst bestaat waar de verzoeker geen reden heeft om te vrezen voor vervolging of geen reëel risico loopt op ernstige schade en;
  • Dat redelijkerwijs kan worden verwacht dat verzoeker zich in dat deel van het land kan vestigen voor zover hij in de mogelijkheid is om op een veilige en wettige manier naar dat deel van het land te reizen en er toegang toe te krijgen.

Personen geassocieerd met Rwanda in Congo mogelijk slachtoffer van vijandigheid en discriminatie

De Raad stelt vast dat er in Kinshasa geen sprake is van een binnenlands gewapend conflict, maar dat dit niet volstaat om te besluiten dat er geen risico zou zijn op vervolging of schade. Uit verschillende rapporten blijkt dat personen geassocieerd met Rwanda (omwille van hun voorouders, het spreken van het Kinyarwanda,…) zouden worden geconfronteerd met vijandigheden en discriminatie. Er bestaat op basis van de beschikbare rapporten geen uitsluitsel over de vraag een persoon met verzoekers profiel omwille van zijn afkomst en etnische origine (Hutu) zou worden gepercipieerd als iemand die met Rwanda is geassocieerd.  Verzoeker spreekt geen Kinyarwanda. Ondanks dit, concludeert de Raad op basis van de beschikbare rapporten dat de verzoeker op basis van zijn Hutu-origine een reëel risico loopt gediscrimineerd en/of lastiggevallen te worden in Kinshasa. 

Belang persoonlijk netwerk in Kinshasa bij onderzoek intern vluchtalternatief

In het onderzoek naar het intern vluchtalternatief moet men verzekeren dat de verzoeker in Kinshasa in staat zal zijn om er zijn mensenrechten uit te oefenen en de mogelijkheid zal hebben om te voorzien in zijn levensonderhoud in menswaardige omstandigheden. In het bijzonder moet de verzoeker toegang hebben tot onderdak, basisdiensten zoals drinkbaar water en sanitair, gezondheidszorg en onderwijs.

De Raad oordeelt dat verzoeker niet redelijkerwijs kan verwacht worden zich te hervestigen in Kinshasa. Hiervoor houdt het naast de beschikbare landeninformatie ook rekening met de individuele omstandigheden van verzoeker;

  • Het gebrek aan taalkennis: UNHCR duidt de mogelijkheid om de lokale taal van het geïdentificeerd gebied (in casu Lingala) te spreken aan als een minimumvoorwarde. Hoewel verzoeker stappen heeft ondernomen om Lingala te leren, is er sprake van een gebrek aan kennis. 
  • Zijn psychologische en medische problematiek, met name de posttraumatische stresstoornis van verzoeker die van chronische aard is. Hierin overweegt de Raad dat verzoeker werd ingelijfd als kindsoldaat en dat dit in zijn eerdere erkenning een grote rol speelde. Verzoeker is bijkomstig voor 66% arbeidsongeschikt verklaard en heeft herbelevingen, slaappaniekaanvallen, suïcidale ideaties en automutatie.
  • Het gebrek aan een familiaal netwerk dat daadwerkelijk in staat is en bereid is om verzoeker de nodige (financiële) steun te verlenen zodanig dat hij de financiële barrière om toegang te krijgen tot de gezondheidszorg kan overwinnen en in zijn levensonderhoud kan voorzien. Personen zonder sociaal netwerk in Kinshasa en/of een band met de kerk hebben ernstige moeilijkheden om zich er aan te passen en te integreren. De sociale bijstand van de overheid functioneert niet goed en naast de moeilijkheden inzake toegang tot huisvesting zou deze personen ook moeilijkheden hebben om toegang te krijgen tot de gezondheidszorg.

Geen uitsluitingsclausule van toepassing

Ondanks de misdrijven gepleegd in 2008, met name de verkrachting en aanranding van de eerbaarheid van twee minderjarigen van dertien en vijftien jaar oud, is de Raad van oordeel dat de graad van “bijzonder ernstig misdrijf” op basis van dewelke hij een gevaar zou vormen voor de nationale veiligheid, hier niet is bereikt. Verzoeker wordt de Vluchtelingenstatus toegekend. 

 

Bericht van Vluchtelingenwerk Vlaanderen