Wijzigingen Samenwerkingsakkoord - Europese Blauwe Kaart, seizoenarbeiders, intra-corporate transferees, onderzoekers, stagiairs en Europees vrijwilligerswerk

Dit Samenwerkingsakkoord bevat verschillende specifieke bepalingen met betrekking tot de Europese Blauwe Kaart, als gedeeltelijke omzetting van de nieuwe richtlijn 2021/1883. Om deze richtlijn volledig om te zetten moeten ook de gewestelijke regelgevingen worden aangepast. Lees hierover ons artikel 'Omzetting richtlijn 2021/1883 over de Europese Blauwe Kaart'.

In dit bericht bespreken we de algemene wijzigingen met betrekking tot de Europese Blauwe Kaart, seizoenarbeiders, Intra-Corporate Transferees, onderzoekers, stagiairs en Europees vrijwilligerswerk. De omzetting van de nieuwe Europese Blauwe Kaart-richtlijn 2021/1883 zullen we in een apart nieuwsbericht bespreken. 

Toepassingsgebied

Het nieuwe Samenwerkingsakkoord bevat enkele belangrijke wijzigingen van de algemene bepalingen die van toepassing zijn op de categorieën van arbeidsmigranten die onder dit Samenwerkingsakkoord vallen. Deze wijzigingen gelden dus niet voor alle gecombineerde vergunningen, maar alleen voor deze gevallen:

• Europese Blauwe Kaart 
• Seizoenarbeiders 
• Intra-Corporate Transferees (ICT) 
• Onderzoekers 
• Stagiairs
• Europees vrijwilligerswerk

Naast de hieronder besproken wijzigingen, worden ook een aantal technische wijzigingen doorgevoerd en enkele taalkundige aanpassingen gedaan. Gezien het geringe belang hiervan, bespreken we deze hier niet. 

Werken mogelijk vanaf bijlage 46

Een nieuw artikel bepaalt dat al voor een periode van 90 dagen kan worden gewerkt van zodra de bijlage 46, zijnde de beslissing tot toekenning van een gecombineerde vergunning, verkregen werd. 

Hierdoor kunnen deze categorieën van arbeidsmigranten beginnen werken voordat zij zich bij de gemeente hebben aangemeld. In principe doet dit geen afbreuk aan de verplichting in artikel 12 Vw om zich binnen de 8 werkdagen na binnenkomst in België of na het verkrijgen van de beslissing in België aan te melden bij de gemeente. Gezien het afsprakensysteem en wachttijden waarmee sommige gemeentes werken, is dit in de praktijk echter niet altijd mogelijk.

Arbeidsmigranten die niet onder dit Samenwerkingsakkoord vallen, kunnen in principe pas werken wanneer ze een bijlage 49 hebben ontvangen, en dus nadat ze zich hebben aangemeld bij de gemeente. In de praktijk bestaat er echter al langer een gedoogbeleid voor werken met een bijlage 46. Lees meer hierover op onze webpagina ‘Kan je werken met een bijlage 46?’.

Kennisgeving moet binnen behandelingstermijn, geen automatische toekenning meer bij overschrijding 

Voor de categorieën die onder dit Samenwerkingsakkoord vallen gelden snellere behandelingstermijnen van 90 dagen, of in het geval van onderzoekers zelfs 60 dagen, in plaats van de gebruikelijke 4 maanden voor een gewone gecombineerde vergunning.

Het Samenwerkingsakkoord specifieert nu dat ook de kennisgeving van de beslissing binnen deze behandelingstermijn moet gebeuren. 

Anderzijds zal niet langer een automatisch positieve beslissing volgen bij overschrijding van de behandelingstermijn. Er zal in deze gevallen dus niet langer een bijlage 47 worden afgeleverd. De relevante Europese richtlijnen leggen geen specifieke sanctie voor de overschrijding van de behandelingstermijn op. Daardoor valt deze wijziging binnen de bevoegdheid van de nationale overheid en is deze regeling in overeenstemming met het Unierecht. Opmerkelijk is echter dat dit in het verslag aan de Koning gemotiveerd wordt door te verwijzen naar het arrest Diallo van het Hof van Justitie. Hieruit zou blijken dat de verplichte ambtshalve afgifte van een verblijfskaart bij het overschrijden van de behandelingstermijn, zonder beoordeling of de persoon in kwestie aan de voorwaarden voldoet, het Unierecht schendt. In het arrest Diallo sprak het Hof van Justitie zich echter enkel uit over over derdelands familieleden van Unieburgers (artikel 40bis Vw) en de Burgerschapsrichtlijn (HvJ 27 juni 2018, nr. C-246/17, dat we eerder bespraken in nieuwsbericht ‘HvJ licht duur verblijfsprocedure voor derdelands familie van Unieburger toe’).

Geen van rechtswege verlenging verblijf na beëindiging toelating tot werk voor seizoenarbeiders en ICT

Een nieuw artikel specifieert dat artikel 36, § 2 van het Samenwerkingsakkoord van 2 februari 2018 enkel op de categorieën van dit Samenwerkingsakkoord van toepassing is wanneer de vreemdelingenwetgeving dat zo bepaalt. 

Concreet gaat het over de bepaling die stelt dat het verblijf van een arbeidsmigrant bij een beëindiging van de toelating tot werk van rechtswege nog negentig dagen geldig is. Sommige categorieën in dit Samenwerkingsakkoord, meer specifiek seizoenarbeiders en Intra-Corporate Transferees vallen hier door deze wijziging niet meer onder. Dit volgt uit het feit dat het karakter van hun verblijf per definitie tijdelijk is. Zo verplicht de Richtlijn Seizoenarbeiders om na de seizoenarbeid het grondgebied van de betrokken lidstaat te verlaten en moeten Intra-Corporate Transferees tijdens het volledige verblijf verbonden zijn aan hun in het buitenland gevestigde werkgever.

Actieve informatieplicht

Ten slotte wordt, in overeenstemming met de verschillende richtlijnen, een actieve informatieplicht ingevoerd voor alle partijen bij het Samenwerkingsakkoord om informatie over de bewijsstukken die bij een aanvraag moeten worden gevoegd en over toegang en verblijf, waaronder de rechten en plichten en de procedurele waarborgen, gemakkelijk toegankelijk te maken voor betrokkene.

Specifiek voor derdelands seizoenarbeiders wordt ook bepaald dat zij bij een positieve beslissing een document krijgen met schriftelijke informatie over hun rechten en verplichtingen als seizoenarbeider in België.